بیماری لوک آمریکایی زنبور عسل

زنبورها مانند هر موجود زنده دیگری دچار بیماری می شوند. با این حال، یک زنبور مریض می تواند با شیوع بیماریش آسیب جبران ناپذیری به کلنی وارد کند. علاوه بر این، انگل ها زنبورهای عسل را هدف قرار می دهند و طول عمر آن ها را کوتاه می کنند. بیماری های زنبور عسل برای زنبوردارانی که سعی در حفظ سلامتی کندوها را دارند مشکل آزاردهنده ای است، اما شیوه ای برای درمان و پیشگیری از بیماری وجود دارد.

بیماری های رایجی که لارو زنبور عسل را می کشد

بسیاری از ویروس ها، قارچ ها و انگل ها (مانند کنه واروآ) می توانند زنبورها را تحت تاثیر قرار دهند و مشکلاتی را برای کلنی ها و زنبورداران ایجاد کنند. دانستن چگونگی تشخیص، درمان و پیشگیری از این بیماری ها برای داشتن یک کلنی سالم و مدیریت شده بسیار مهم است.

بیماری لوک آمریکایی (AFB)

لوک آمریکایی یک بیماری باکتریایی است که توسط باکتری Paenibacillus larvae ایجاد می شود که یک باکتری گرم مثبت و هاگ ساز است. اغلب به عنوان بدترین بیماری زنبور عسل شناخته می شود. از آنجایی که فرم هاگ می تواند سال ها خاموش بماند، بسیار مسری است.

فقط چند هاگ می تواند بر روی کندوی سالم ویرانی ایجاد کند و احتمالاً اثر آن مرگ کلنی است. اگر کلنی تحت تأثیر قرار گیرد، اقدامات احتیاطی مناسب لازم می گردد. چون هاگ ها می توانند سال ها حتی در دمای زیر صفر و سایر عوامل محیطی روی تجهیزات باقی بمانند،

این بیماری از زنبورها به لارو منتقل می شود که باعث مرگ بیشتر شفیره ها می گردد. لاروها آن را از زنبورهای کارگری که به آنها غذا می دهند، دریافت می کنند. به این صورت که زنبورها هاگ ها را از طریق بالا آوردن به دهان لارو رها می کنند. سپس هاگ ها فعال می شوند و در لارو تولید مثل می کنند و لاروها با میلیون ها هاگ آلوده در آن ها می میرند.

از نشانه های بیماری لوک آمریکایی در کندو آن است که نوزادان سیاه یا قهوه ای به نظر می رسند و در حجره های با درپوش تیره قرار دارند. معمولاً لاروها در انتهای سلول فرو رفته و منقبض می گردند. این بیماری می تواند توسط زنبورهای که به اشتباه وارد شده اند یا هنگام غارت یا بوسیله زنبورداران به سایر کندو ها سرایت کند.

این بیماری می تواند به سرعت همه گیر شود و به دیگر کندوها منتقل گردد. در این مرحله، زنبورداران باید کلنی‌های آسیب‌دیده و هرگونه مواد احتمالی در معرض آلودگی را بسوزانند، خاکستر را دفن کنند و تجهیزات را استریل کنند.

سوزاندن زنبور و کندو یک راه مطمئن برای خاتمه دادن به موضوع است. ولی به این آسانی هم نیست. باید تا عصر منتظر بمانید تا زنبورها برگردند. سپس درب ورودی را ببندید، سقف را بردارید و داخل آن بنزین بریزید. بنزین زنبورها را فورا می کشد. و بعد در مکانی آن را سوزانده و چال کنید. من می دانم کسی که بنزین داخل کندو می ریزد. انگار خودش را آتش می زند.

سوزاندن قاب ها و زنبورها و سپس ضد عفونی اجزاء کندو با هیپوکلریت همچنین موثر است. اجزاء کندو  ابتداء باید تمیز شوند و بعد در محلول سدیم هیپوکلریت به مدت حداقل 20 دقیقه فرو برده شوند. یادتان نرود که از دست کش و لباس کار استفاده کنید.

پرتوافنکی راه دیگر برای ضد عفونی کردن

پرتوافکنی اجزاء کندو و شان ها موثر است. اما برای اکثر زنبورداران عملی نیست. همچنین گران قیمت هم هست.

استفاده از اکسی تتراسایکلین ضد باکتریایی (نام تجاری ترامایسین)

می تواند یک درمان موثر و پیش گیری کننده باشد. خطرش البته مقاوم شدن باکتری است. بنابراین هرگز بدون مشورت متخصصین بکار نبرید. من استفاده از آن را توصیه نمی کنم چون عسل، موم و زنبورهایتان به ماده شیمیایی آلوده می گردد.

دقت کنید اگر شما بازرسی بیماری لوک آمریکایی را انجام ندهید کلنی را از بین می برد و به سایر کندوها هم سرایت می کند. وقتی کلنی راضد عفونی کردید. ابزارهایتان را و لباستان را بشورید و دستکش ها را بسوزانید. مراقب باشید وقتی بنزین را برای از بین بردن کندو استفاده می کنید خودتان را نسوزانید.

بیماری لوک اروپایی  (EFB)

یک بیماری با سرایت بسیار کمتر نسبت به همتای خود، لوک آمریکایی است، زیرا باکتری عامل EFB، Melissococcus plutonius، هاگ تشکیل نمی دهد. لوک اروپایی در سیستم گوارش لاروها ظاهر شده و غذا را از لارو می رباید و باعث می شود آنها در اثر سوء تغذیه و گرسنگی بمیرند. این می تواند یک کلنی را شدیدتر از لوک آمریکایی تحت تأثیر قرار دهد و اثرش در هوای سرد بدتر هم شود.

مانند لوک آمریکایی عفونی نیست. اگر در مراحل اولیه آن درمان شود معمولا کلنی زنده می ماند. اگرچه تخریب کمتری نسبت به لوک آمریکایی دارد نباید هرگز دست کم گرفته شود. لوک اروپایی هاگ تولید نمی کند ولی می تواند زمستان گذرانی کرده و زنده بماند.

از نشانه های آلودگی با لوک اروپایی مانند لاروهای تغییر شکل یافته، منقبض شده، زرد و سفید ه نظر می رسند و لاروها موقعیت غیر طبیعی داشته و در حجره به خوبی پیچ نخورده اند. به نظر لاروها ذوب شده و فرو رفته اند و تعریف خود را از دست داده اند. و شان نوزادان ممکن است دارای الگوی نقطه به نقطه مثل سر نمکدان باشد. زنبورها معمولا روی آن ها درپوش گذاری نمی کنند و آن ها که درپوش گذاری می شوند خواهند مرد. در چنین مواردی درپوش فرو رفته و اغلب سوراخ سوراخ می گردند. و در مراحل بعدی بیماری ایجاد بوی بد ایجاد می کند. البته در هر دو بیماری بوی بد به باکتری دومی که حمله می کند و روی باقیمانده لارو است مربوط می شود.

در صورت مشکوک شدن به عفونت، کندو به طور پیشگیرانه با آنتی بیوتیک درمان می شود. بدون تجویز متخصصین بکار نبرید. کاربرد زیاد آن باعث مقاوم شدن باکتری و آلوده شدن عسل می گردد.تلاش کنید عامل تنش را دور کنید. اقدامات دیگری را می توان انجام داد، مانند افزودن قاب های بیشتر با لاروهای سالم برای کاهش مقدار غذای لارو آلوده. زنبورداران همچنین می توانند تغییراتی در رژیم غذایی ایجاد کنند یا از روش شوک توده مهاجر برای انتقال کلنی به شانه های جدید استفاده کنند.