شناسایی و یافتن ملکه زنبور عسل
زنبور ملکه رهبر یک کلنی زنبور عسل و مادر اکثر زنبورهای کارگر و درون آن است. تحقیقات نشان می دهد که زنبورهای کارگر به ملکه ای که با تعداد بیشتری از درون ها ( نر) آمیزش یا جفت گیری داشته اند، توجه بیشتری ابراز می کنند. و سریعا آن را می پذیرند. ملکه ای که جفت گیری بیشتری داشته از نظر فرومونال (Pheromonal) یا هورمون های جنسی با سایرین متفاوت می باشند. زمانی که ملکه به آشیانه بر می گردد، مقدار کافی اسپرم در اسپرم دان خود ذخیره کرده است. و ملکه در بهارجوانی خود روزانه تا 2000 عدد تخم گذاری می کند.
در طول فرمانروایی ملکه ماده ای ترشح می کند که فرومون نامیده می شود که توسط زنبورها در اثر تماس با هم دیگر به اطراف کلونی پراکنده می شود. و آن نشانه حضور و تخم ریزی ملکه است. این فرومون ها مانع بزرگ شدن تخمدان زنبورهای کارگر می گردد.
سالم بودن ملکه برای سلامت کندو ضروری است. وقتی که پیر شود یا بمیرد، کندو اگر نتواند به موقع ملکه جدیدی پیدا کند آن نیز خواهد مرد. برای حفاظت از کندوها، زنبورداران باید بدانند که چگونه ملکه زنبور عسل را از بقیه تشخیص دهند و پس از شناسایی آن را علامت گذاری کنند. یاد بگیرید که چگونه ملکه خود را با جستجوی تفاوت در رفتار، مکان و ویژگی های فیزیکی شناسایی و علامت گذاری کنید.
شناسایی ظاهری در یافتن ملکه زنبور عسل
به دنبال بزرگترین زنبور باشید. زنبور ملکه تقریباً همیشه بزرگترین زنبور کلنی خواهد بود. گاهی اوقات درون ها می توانند به بزرگی یا حتی بزرگتر از ملکه باشند، اما شما می توانید آنها را از نظر ضخامت تشخیص دهید. ملکه زنبور عسل بلندتر و باریکتر از زنبورهای دیگر است.
شکم زنبور عسل قسمت پایینی بدن او و نزدیک نیش است. زنبورهای عسل کارگر شکمی صاف دارند، اما شکم ملکه شکل نوک تیزتری دارد. شما به راحتی می توانید ملکه را از این طریق تشخیص دهید.
به دنبال زنبوری باشید که با پاهای باز ایستاده است. زنبورهای کارگر و درون ها پاهایی دارند که مستقیماً در زیر بدن آنها قرار دارد. اگر از بالا به آنها نگاه کنید نمی توانید قسمت زیادی از پاهای آنها را ببینید. ملکه زنبور عسل دارای پاهایی است که به سمت بیرون کشیده شده و آنها را بسیار بیشتر نمایان تر می کند. در هر کندو فقط یک زنبور ملکه وجود دارد.
اگر بیش از یک زنبور پیدا کردید که ممکن است ملکه باشد، به آرامی هر زنبور را از قفسه سینه اش (وسط بدنش) بگیرید و آنها را زیر ذره بین نگه دارید و نیش آن ها را بررسی کنیدکارگران، درون ها روی نیش خود خار دارند. ولی نیش زنبور ملکه صاف است.
جستجو و یافتن ملکه زنبور عسل در مکان های درست
به دنبال لاروهای تازه باشید.
به آرامی هر قاب کندو را بلند کنید و به دنبال لاروها بگردید. آنها مانند دانه های کوچک برنج سفید به نظر می رسند، و معمولاً آنها را در کنار یکدیگر پیدا می کنید. از آنجایی که ملکه در کلنی فقط تخم می‌گذارد، به احتمال زیاد در همان نزدیکی ها خواهد بود. هنگام بلند کردن و جابجایی قاب های کندو بسیار مراقب باشید. ممکنه ناخواسته ملکه را له کرده و بکشید.
مکان های پنهان را بررسی کنید. ملکه زنبور عسل در لبه ها و کنارهای کندو یا بیرون آن آویزان نخواهد شد. او به احتمال زیاد در بطن کندو و به دور از مزاحمت های بیرونی است. اگر جعبه کندوی عمودی (معمولی لانگستروت) دارید، احتمالاً پایین قاب ها قرار دارد. اگر کندو شما افقی (مانند تاپ بار) است، به دنبال او در مرکز قاب بگردید.
به دنبال فعالیت غیرمعمول در کندو باشید. ملکه ممکن است در داخل کندو بچرخد اگر متوجه فعالیت غیرعادی در داخل کندو شدید، مانند تجمع گروهی زنبورها در کنار هم ، ممکن است ملکه در آن نزدیکی ها باشد. معمولاً زمانی که ملکه را از کندو بیرون می آورید، از روی قاب می‌پرد و به قاب زیرین می‌رود. هنگامی که جستجوی جعبه را تمام کردید، آن را روی زمین قرار دهید و قاب زیری را بررسی کنید.
شناسایی و یافتن ملکه از روی رفتارش
متوجه زنبورهایی که از مسیر ملکه کنار می روند، باشید. هنگامی که ملکه در حال حرکت است، کارگران و درون ها همیشه از مسیر او کنار می روند. پس از مرگ او، آنها در جایی که او بوده جمع می شوند.
به دنبال زنبوری باشید که ظاهرا کاری انجام نمی دهد. زنبور ملکه توسط سایر زنبورهای کارگر تغذیه می شود و هیچ وظیفه ای جز تخم گذاری ندارد. زنبوری که ظاهراً شغلی ندارد. احتمالاً ملکه است. بررسی کنید آیا زنبورها به زنبور خاصی غذا می دهند یا نه. ملکه تمام نیازهای خود را توسط بقیه ی کندو تامین می کند. به دنبال زنبورهایی باشید که توجه خود را زنبوری خاص نشان می دهند و برای او غذا تهیه می کنند. البته شاید او ملکه باکره هم باشد.
علامت گذاری ملکه زنبور عسل با رنگ های متفاوت
زنبورداران رنگ هایی را برای شناسایی ملکه های متولد شده در سال های خاص میلادی تعیین کرده اند. به شما کمک می کند تا به سرعت سن ملکه را تشخیص دهید و بفهمید که آیا کندو شما به زودی به ملکه جدید نیاز دارد یا نه. قبل از علامت گذاری ملکه خود حتما رنگ مناسب را انتخاب کنید. هر رنگی بر پایه آکریلیک خوب است. اگر ملکه را برای مدت طولانی نگه دارید، ممکن است دچار آشفتگی یا حتی زخمی شود. هنگام علامت گذاری از فردی با تجربه کمک بگیرید و بسیار مراقب باشید تا به ملکه آسیبی وارد نکنید.
به عنوان مثال:
رنگ سفید: 2021, 2026, 2031
رنگ زرد: 2022, 2027, 2032
برای یافتن ملکه یک قاب را برای دیدن ملکه برانداز کنید. معمولا روی قاب بچه ها خواهد بود. ملکه نسبت به سایر زنبورها به آرامی حرکت می کند. اگر شما آن را یافتید، در یک نگاه گذرا اولین چیزی که شما را به خود متوجه می کند شکم بزرگ و درازتر آن است. اگر از وجودش مطمئن شدید، به آرامی قاب را پایین آورده به جای خودش برگردانید.
وقتی شما از وجود تخم ها و ملکه مطمئن شدید، می دانید که سوای علائم بیماری، همه چیز خوب است. اگر شما ملکه علامت گذاری شده دارید به راحتی آن را از بقیه تشخیص می دهید. ولی اگر ملکه را نتوانستید ببینید ولی تخم ها موجود بودند بنابراین ملکه همان دور و برهاست. تخم ها فقط 3 روز تخم باقی می مانند پس اگر 3 روز قبل تخم بوده و الان هم هست. بنابراین شما ملکه را دارید.
اگر شما تخم ها را دیدید و ملکه را پیدا نکردید در دفترچه خود شماره کندو را یاداشت کنید. تا 3 تا 4 روز دیگر دوباره نگاه بیندازید. تخم های قبلی الان لاروهای جوان هستند. اگر تخم به تعداد کافی و فراوان وجود دارد ملکه حالش خوب است. بعضی وقت ها با باز کردن درب کندو آن ناپدید می شود و پیدا کردن آن مخصوصا در کلنی های بزرگ هم برای افراد با تجربه هم ساده نیست. ولی در کلنی های کوچک آن را به راحتی می یابید.
Delaney, D. A., Keller, J. J., Caren, J. R., & Tarpy, D. R. (2011). The physical, insemination, and reproductive quality of honey bee queens (Apis mellifera L.). Apidologie, 42, 1-13
https://doi.org/10.1051/apido/2010027
Naumann, K., Winston, M. L., Slessor, K. N., Prestwich, G. D., & Webster, F. X. (1991). Production and transmission of honey bee queen (Apis mellifera L.) mandibular gland pheromone. Behavioral Ecology and Sociobiology, 29, 321-332