عسل گل یونجه
عسل یونجه عسلی است که توسط زنبورهای عسل از برداشت شهد گل یونجه تولید می شود. این گیاهان دارای گل های زرد، آبی یا بنفش هستند که زنبورهای عسل می توانند آن ها را گرده افشانی و شهد و گرده را از آن ها جمع نمایند. یونجه که معمولا با نوعی گندم یا علف اشتباه گرفته می شود، در واقع نوعی حبوبات است، شبیه به نخود یا لوبیا.
یونجه (به ترکی: یونجا)، (به کابلی: رشق) با نام علمی: (Medicago sativa) گیاهی پایا از خانواده باقلاییان است. این گیاه، در بسیاری از کشورهای جهان، به‌عنوان یک محصول علوفه‌ای مهم، کشت شده و برای چرا و به‌صورت یونجه خشک، سیلاژ و همچنین در تولید کود سبز، مورد استفاده است. یونجه، بومی مناطق معتدل است و دست‌کم از دوره یونان و روم باستان، برای تغذیه دام‌ها، کشت می‌شده است.
تولید یونجه در سراسر جهان
در سال 2009، یونجه در منطقه ای به وسعت 30 میلیون هکتاردر سراسر جهان کشت شد.
با تولید 41٪ آمریکای شمالی (11.9 میلیون هکتار) ایالات متحده بزرگترین تولید کننده یونجه در جهان در سال 2009 بود.
سایر تولیدکنندگان در سراسر جهان عبارتند از: اروپا با تولید 25٪ (7.12 میلیون هکتار)، آمریکای جنوبی با تولید 23٪ (7 میلیون هکتار)، آسیا 8٪ (2.23 میلیون هکتار). آفریقا و اقیانوسیه (عمدتا استرالیا و نیوزلند) باقی مانده را تولید می کنند.
زنبورها چگونه عسل یونجه را تولید می کنند؟
وقتی زنبور عسل شهد گل یونجه را جمع آوری می کند، آن را با آنزیمی در دهانش مخلوط می نماید. خود آنزیم به نام اینورتاز یا “آنزیم زنبور عسل” شناخته می شود که از غدد زنبور عسل ترشح می گردد. وقتی زنبورهای عسل به کندو بازگشتند، شهد یونجه را که جمع‌آوری کرده‌اند، بین خود می‌گذرانند و آن را با اینورتاز مخلوط می‌کنند.
این عمل باعث کاهش محتوای آب و تبدیل شهد به عسل می شود. سپس عسل را در حجره های مومی قرار می‌دهند، اما در این مرحله، محتوای آب ممکن است هنوز خیلی زیاد باشد. برای کاهش محتوای آب، زنبورهای عسل بال های خود را در بالای حجره می نوازنند و این به نوبه خود مقداری از آب آن را تبخیر می کند.
پس از اتمام فرآیند، محتوای آب عسل تقریباً زیر 20٪ خواهد بود. سپس درپوش حجره بسته می شود و زنبورهای عسل این فرآیند تولید را دوباره تکرار می کنند. شایان ذکر است که برخی از کلنی های زنبور عسل ممکن است در هنگام تولید عسل یونجه تک گل دچار استرس پروتئین شوند. متأسفانه پروتئین گرده یونجه دارای کمبود ایزولوسین است که یکی از اسیدهای آمینه ضروری برای رژیم لارو زنبور عسل است.
بهترین یونجه برای زنبورهای عسل
به راستی بهترین یونجه برای زنبورهای عسل یونجه ای است که تا جایی که ممکن است به گل بماند. بسیاری از مزارع یونجه در اولین نشانه مرحله جوانه گل بریده می شوند تا بتوان از آن به عنوان خوراک دام استفاده کرد. هر چه یونجه اجازه گلدهی بیشتری داشته باشد، زنبورها قادر به برداشت شهد بیشتری از آن خواهند بود.
در بسیاری از ایالت های آمریکا، یونجه یکی از منابع اصلی شهد و گرده زنبورهای عسل است. بنابراین بسیاری از کشاورزان اغلب با زنبورداران همکاری می کنند تا موفقیت هر دو صنعت را تضمین کنند.(همکاری که در کشور مان ایران از آن غافل هستیم)
چالشی که زنبورهای عسل برای جمع آوری شهد یونجه با آن مواجه هستند
مهمترین چالشی که زنبورهای عسل در جمع آوری شهد یونجه با آن مواجه می شوند، کیل keel یونجه است. کیل یونجه در اصل یک گلبرگ بیضی شکل است که اندام های تولید مثل و گرده گل ها را می پوشاند که توسط یک غشای نازک بسته نگه داشته می شود. که مانند مکانیزم فنری عمل می کند.
اساساً هنگامی که زنبور عسل برای جمع آوری شهد روی آن فرود می آید، هنگامیکه گرده ها را رها می کند به زنبور پشت سر هم ضربه می زند. این طور فهمیده شده است که این امر عمدتاً برای زنبورهای عسل جوان تر اتفاق می افتد و باعث سازگاریشان می گردد.
زنبورهای عسل با تجربه‌ی ضربه‌خوردگی کیل، شهد را از کنار گل برداشت می‌کنند که باعث می‌شود گلبرگ کیل تحریک نشود. وقتی که زنبورهای عسل شهد را از پهلو برداشت می‌کنند، گرده‌ای را که در هنگام ضربه کیل رها می‌شود را جمع آوری نمی‌کنند، چیزی که برای گرده افشانی بسیار مهم است.
یونجه کاران برای تولید بذرهای بارور یونجه به گرده افشانی نیاز دارند. برای تولید دانه های بارور یونجه نیاز به مخلوط شدن قسمت های ماده و نر یونجه دارند که از طریق گرده افشانی انجام می شود.
تخمین زده می‌شود که زنبورهای عسل تنها به 10 درصد از کل کیل یونجه‌ها سر می زنند، و آن باعث شده کشاورزان، به ویژه در تجارت بذر یونجه، زنبورهای برگ‌بر را به کار گیرند که تقریباً به 80 درصد از کیل‌ها را سر می زنند.
اساساً زنبورهای برگ بر وارد می شوند، سری به کیل می زنند تا گرده ها را رها کنند، به این ترتیب شهد و اندام های تولید مثل یونجه را در معرض دید قرار می دهند. زنبورهای عسل پس از آن کار را دنبال می کنند شهد و گرده گیاه یونجه را برداشت می کنند. این روش به کشاورزان این امکان را می دهد که نه تنها گل های یونجه خود را که برای تولید بذرشان ضروری است گرده افشانی کنند، بلکه عسل یونجه را هم تولید کنند.
نگاهی اجمالی به زنبورهای برگ بر
زنبورهای برگ بر (Megachile rotundata) قریباً نصف اندازه زنبور عسل غربی (Apis mellifera) هستند. آنها به طور گسترده در ایالات متحده آمریکا و همچنین روسیه، کانادا و نیوزلند استفاده می شوند. آنها به قدری محبوب و مفید هستند که کانادا هر سال به ارزش 1 میلیون دلار (دلار آمریکا) زنبور برگ بر صادر می کند.
برای گرده افشانی 1 هکتار (10000 متر مربع) از گیاهان یونجه، کشاورزان تقریباً به 70000 زنبور برگ بر یا 8 کلنی نیاز دارند. زنبورهای برگ بر کندو نمی سازند، بنابراین عسل را ذخیره یا محافظت نمی کنند. در عوض، کشاورزان «هتل‌های زنبور عسل» را در اختیار آنها قرار می‌دهند که اساساً لوله‌های چوبی یا پلاستیکی هستند که می‌توانند لانه‌های جداگانه‌ای را در آن بسازند.
فواید عسل یونجه
التیام زخم و سوختگی
اثرات مثبت استفاده از عسل خام طبیعی بر زخم ها و سوختگی ها گزارش شده است.
کاهش مدت زمان اسهال
با توجه به National Center for Biotechnology Information مصرف عسل خام نشان داده است که شدت و طول مدت اسهال را کاهش می دهد.
جلوگیری از رفلاکس اسید
تحقیقات نشان داده است که پوشش مری و معده با عسل، در واقع می تواند جریان رو به بالا مواد غذایی هضم نشده و اسید معده را کاهش دهد.
مبارزه با عفونت ها
دانشمندان در سال 2010 گزارش دادند که عسل از طریق پروتئین خود (دفنسین-1) توانایی کشتن باکتری ها را دارد.
تسکین علائم سرماخوردگی و سرفه
ثابت شده است که عسل ممکن است در تسکین علائم سرماخوردگی و سرفه مفید باشد. سازمان بهداشت جهانی در واقع عسل را به عنوان یک درمان طبیعی سرفه توصیه می کند.
سرشار از آنتی اکسیدان
عسل خام با کیفیت بالا حاوی بسیاری از آنتی اکسیدان های مفید است. که شامل ترکیبات فنلی مانند فلاونوئیدها و اسیدهای آلی است.
می تواند تری گلیسیرید را کاهش دهد
تری گلیسیرید با مقاومت به انسولین مرتبط است و عامل اصلی دیابت نوع 2 می باشد. مطالعات متعدد، مصرف منظم عسل به ویژه زمانی که به جای قند استفاده می شود را با اندازه پایین تر تری گلیسیرید مرتبط دانسته اند.
این مزایا شامل عسل خام می شود. عسل فیلتر شده یا پاستوریزه این فواید را از بین می برد.
یونجه به عنوان یک ضد عفونی کننده
عسل یونجه به دلیل مقادیر بالای فلاونوئیدها و آنتی اکسیدان ها، به عنوان یک عامل ضد عفونی کننده و ضد باکتری به طور گسترده ای مورد استفاده قرار می گیرد. از این عسل می توان برای درمان موضعی سوختگی و زخم و سایر آسیب ها استفاده کرد.
عسل یونجه آب را جذب می کند، این به نوبه خود به روند خشک شدن زخم ها کمک می کند و در عین حال به مهار رشد باکتری های مضر کمک می کند. گلوکز اکسیداز همچنین در عسل وجود دارد که آنزیمی است که تولید پراکسید هیدروژن را تسهیل می کند.
چه زمانی باید از خوردن عسل یونجه اجتناب کنید
اگر به گرده یونجه یا زنبور عسل حساسیت دارید، باید همیشه از خوردن عسل یونجه پرهیز کنید. اگر کودک یا نوزاد بسیار کوچکی دارید، آنها هرگز نباید هیچ نوع عسل خام یا فرآورده های عسلی، از جمله محصولات فرآوری شده یا پخته شده مصرف کنند چون در معرض خطر یک عارضه نادر و بسیار جدی به نام بوتولیسم قرار دارند. از آنجایی که این باکتری ها می توانند به جنین منتقل شود، برای زنان باردار یا شیرده مهم است که از مصرف عسل نیز خودداری کنند.