عسل زرشک
عسل زرشک نوعی عسل تک گل زرد رنگ با طعمی مطبوع است. توسط زنبورهای عسل گرده افشان با استخراج شهد گیاه barberry (که معمولاً به عنوان گیاه زرشک شناخته می شود) تولید می گردد.
عسل زرشک چگونه تولید می شود؟
زرشک گیاهی جذاب برای زنبورهای عسل است چون بین ماه های می (اردیبهشت – خرداد) و ژوئن (خرداد – تیر) مقدار زیادی شهد مغذی تولید می کند. وقتی زنبور عسل شهد گل گندم را جمع آوری می کند، آن را با آنزیمی در دهانش مخلوط می نماید. خود آنزیم به نام اینورتاز یا “آنزیم زنبور عسل” شناخته می شود که از غدد زنبور عسل ترشح می گردد.
وقتی زنبورهای عسل به کندو بازگشتند، شهد زرشک که جمع‌آوری کرده‌اند را بین خود می‌گذرانند و آن را با اینورتاز مخلوط می‌کنند. این عمل باعث کاهش محتوای آب و تبدیل شهد به عسل می شود. سپس عسل را در حجره های مومی قرار می‌دهند، اما در این مرحله، محتوای آب ممکن است هنوز خیلی زیاد باشد.
برای کاهش محتوای آب، زنبورهای عسل بال های خود را در بالای حجره می نوازنند و این به نوبه خود مقداری از آب آن را تبخیر می کند. پس از اتمام فرآیند، محتوای آب عسل تقریباً زیر 20٪ خواهد بود. سپس درپوش حجره بسته می شود و زنبورهای عسل این فرآیند تولید را دوباره تکرار می کنند.
زنبورهای عسل بین 30 تا 35 پوند عسل را در هر هکتار بوته زرشک تولید می کنند. به طور قابل ملاحظه ای برای گیاهی که به گونه تک گل عسل در نظر گرفته می شود، عملکرد بسیار کمی دارد.
عسل زرشک در کجا یافت می شود؟
زرشک بیشتر در مناطق معتدل رشد می کند. در نیوزلند، استرالیا، انگلستان و اروپای مرکزی تولید می گردد. کشور ایران بزرگ‌ترین تولیدکننده زرشک در دنیا است که در این میان استان خراسان جنوبی با در اختیار داشتن نزدیک به ۹۷ درصد از اراضی زیرکشت این محصول، تولید ۹۵ درصد از زرشک دنیا را در اختیار دارد. شهرستان‌های زیرکوه و قائنات مرکز اصلی تولید آن است.
فواید عسل زرشک چیست؟
التیام زخم و سوختگی
اثرات مثبت استفاده از عسل خام طبیعی بر زخم ها و سوختگی ها گزارش شده است.
کاهش مدت زمان اسهال
با توجه به National Center for Biotechnology Information مصرف عسل خام نشان داده است که شدت و طول مدت اسهال را کاهش می دهد.
جلوگیری از رفلاکس اسید
تحقیقات نشان داده است که پوشش مری و معده با عسل، در واقع می تواند جریان رو به بالا مواد غذایی هضم نشده و اسید معده را کاهش دهد.
مبارزه با عفونت ها
دانشمندان در سال 2010 گزارش دادند که عسل از طریق پروتئین خود (دفنسین-1) توانایی کشتن باکتری ها را دارد.
تسکین علائم سرماخوردگی و سرفه
ثابت شده است که عسل ممکن است در تسکین علائم سرماخوردگی و سرفه مفید باشد. سازمان بهداشت جهانی در واقع عسل را به عنوان یک درمان طبیعی سرفه توصیه می کند.
سرشار از آنتی اکسیدان
عسل خام با کیفیت بالا حاوی بسیاری از آنتی اکسیدان های مفید است. که شامل ترکیبات فنلی مانند فلاونوئیدها و اسیدهای آلی است.
می تواند تری گلیسیرید را کاهش دهد
تری گلیسیرید با مقاومت به انسولین مرتبط است و عامل اصلی دیابت نوع 2 می باشد. مطالعات متعدد، مصرف منظم عسل به ویژه زمانی که به جای قند استفاده می شود را با اندازه پایین تر تری گلیسیرید مرتبط دانسته اند.
این مزایا شامل عسل خام می شود. عسل فیلتر شده یا پاستوریزه این فواید را از بین می برد.
سایر فواید عسل زرشک
یکی از فواید جالب عسلی مانند عسل زرشک این است که می تواند روند بهبودی بدن را افزایش دهد. در حالی که آنتی اکسیدان ها را تقویت می کند، به حمایت از عملکرد سیستم ایمنی نیز کمک می کند. علاوه بر این، عسل زرشک سرشار از مواد معدنی مانند مس، منیزیم، آهن و مس است که به سلامت اعصاب و ماهیچه ها کمک می کند
اگر به دنبال راهی برای تسریع بهبود زخم ها یا تسکین علائم تنفسی یا علائم سرماخوردگی هستید، عسل زرشک برای همه این موارد عالی است. همچنین اعتقاد بر این است که عسل زرشک می تواند به تنظیم سطح قند خون در افرادی که دیابت دارند، کاهش خطرات فشار خون بالا و حتی در درمان کم خونی کمک کند. (البته حتما قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنید)
عسل زرشک را چقدر بخوریم؟
مانند هر چیز دیگری، خوردن بیش از حد عسل در واقع می تواند مضر باشد. خوردن بیش از حد عسل زرشک در یک وعده می تواند باعث ناراحتی در دستگاه گوارش شما شود. ممکن است شما یبوست، اسهال، نفخ و سایر علائم ناراحت کننده را تجربه کنید. عسل یک ماده قندی با غلظت بالا است و در صورت مصرف بیش از حد می تواند باعث افزایش قند خون و افزایش وزن ناخواسته گردد.
Moar, N. T. (1985). Pollen analysis of New Zealand honey. New Zealand journal of agricultural research, 28(1), 39-70
https://doi.org/10.1080/00288233.1985.10426997
Akbari, E., Beigbabaei, A., & Shahidi Noghabi, M. (2019). Determination of Floral Origin Common Honey in Khorasan Razavi Province Based on Color Characteristics, Salinity, Electrical Resistance and TDS using Chemometrics Methods. Research and Innovation in Food Science and Technology, 7(4), 409-418