بیماری نوزاد گچی
نوزاد گچی یک بیماری قارچی خفیف است که می تواند لاروهای جوان را بکشد اما زنبورهای بالغ یا شفیره ها را تحت تاثیر قرار نمی دهد. این بیماری توسط قارچ Ascosphaera apis ایجاد می‌شود و به دلیل ایجاد نوزاد یا لاروهای مومیایی شده که حجره های نوزاد را اشغال می‌کنند، شناخته شده اند.
زنبورهای کارگر حجره ها را باز می کنند و لاروهای مرده نمایان می گردند. سپس زنبورها آنها را بیرون خواهند انداخت. این قارچ اغلب در شرایط مرطوب بهار یافت می شود و با جابجایی یا آمد و رفت زنبورها وارد کلنی های جدید می شود.
برای درمان آن از داروهای ضد قارچ استفاده نمی‌شود، اما زنبوردارانی که پروتکل‌های عمومی را در حفظ سلامت کندو رعایت می‌کنند، می‌توانند از بیماری پیش گیری کنند. اقدامات دیگری نیز می توان انجام داد، مانند جایگزینی ملکه با ملکه ای که در برابر قارچ مقاوم تر است.
شناسایی بیماری نوزاد گچی
بیماری نوزاد گچی نسبتا به آسانی قابل تشخیص است. مخصوصا در مراحل پیشرفت آن که تکه های شش گوش گچی در کف و جلوی کندو مشاهده می گردد. در ابتدا، لاروها از قارچ سفید کرکی (mycelial)که شبیه کپک سفید روی نان است پوشیده می شود. لاروها داخل حجره ها باد می کنند و سپس خشک می شوند تا اینکه سفت و سخت شوند. و به شکل مومیایی سفید یا خاکستری/ سیاه گچی در می آیند.
قارچ ها روی هر دو حجره های سقف دار یا بدون سقف تاثیر می گذارند. ظاهر کلاهک حجره ها می توانند روشن یا تیره باشند و دارای فرورفتگی و در برخی موارد سوراخ دار شبیه بیماری لوک آمریکایی و اروپایی و لارو کیسه ای باشند.
بنابراین ممکن است با سایر بیماری ها اشتباه گرفته شوند. اگر گیج شدید کاری که اکثر ما انجام می دهیم درخواست مشاوره از مامور ترویج محلی زنبورهاست و یا از سایر زنبورداران یاری بخواهید. در یک کلنی سالم و بهداشتی، اگر زنبورها تشخیص دهند که لارو داخل حجره درپوش دار مرده است. کلاهک را سوراخ و می جوند و مومیایی را بیرون می آوزند. در عرض 10 روز مومیایی ها روی کفی می افتند و سپس از راه ورودی دور انداخته می شوند.
درمان نوزاد گچی
درمان شیمیایی برای بیماری نوزاد گچی وجود ندارد. عملکرد صحیح مدیریتی تنش در کندوها را کاهش می دهد و باعث تقلیل هاگ یا اسپورهای لارو گچی شود. احتمالا بهترین راه برای جلوگیری از بیماری مدیریت آن است. قوی نگه داشتن کلنی بسیار موثر است. سایر مدیریت های صحیح همچون ذیل می باشند:
ایجاد تهویه مناسب در کندوها، تحقیقات رابطه بین لارو گچی و میزان دی اکسید کربن در کندو را نشان داده است.
اضافه کردن زنبورهای بالغ جوان به کندو ها
مجبور نکنید که زنبورها زمستان در کندویی که رویش جعبه عسل قرار دارد بگذرانند. این امر منجر به سرمازدگی و تنش می گردد.
از باز کردن کندوها در هوای سرد خوداری کنید.
از تنش جابحایی مکرر کندوها خوداری کنید.
به کندوها تغذیه شربت شکر، گرده تازه و غیر آلوده و مکمل های غذایی بدهید.
کندوها را با تجدید ملکه به طور مرتب قوی نگهدارید برخی کندوها مستعد بیماری لارو گچی هستند. با انتخاب ملکه ها دارای صفات برتر بهداشتی این بیماری یا سایر بیماری ها کاهش داد.
Aronstein, K. A., & Murray, K. D. (2010). Chalkbrood disease in honey bees. Journal of invertebrate pathology, 103, S20-S29
https://doi.org/10.1016/j.jip.2009.06.018
Heath, L. A. F. (1982). Chalk brood pathogens: a review. Bee World, 63(3), 130-135
