آیا عسل سمی و آلوده تولید می شود؟

عسل سمی و آلوده

عسل سمی

عسلی که برای زنبورها و یا انسان سمی می باشد، معمولاً به عنوان عسل آلوده و سمی شناخته می شود. عسل ساخته شده از انواع شهد و گرده گل آلوده به آفت کش ها و آنتی بیوتیک ها و یا به دلیل تخمیر می تواند سمی باشد.

عسل آلوده و سمی چیست؟

عسل به دلیل آفت کش ها، نوع شهد و گرده جمع آوری شده و همچنین به دلیل تخمیر آن می تواند سمی باشد. در حالی که عسل آلوده برای انسان و زنبورها خطرناک است، بسیاری از مردم به دلایل مذهبی، فرهنگی، به عنوان طب سنتی یا درمان عسل مسموم را ناآگاهانه یا عمدی مصرف می کنند. عوارض جانبی ناشی از مصرف عسل آلوده و سمی می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. و می تواند از چند ساعت تا چند روز یا بیشتر طول بکشد.

عسل چگونه سمی می شود؟

عسل به دلیل برداشت و گردآوری زنبورها از انواع خاصی از گرده، مانند گیاهانی که حاوی گرایانوتوکسین grayanotoxins هستند، می تواند سمی شود. از جمله آن ها می توان گل هایی از جنس های خرزه هندی genera Rhododendron، پیریس Pieris، آگاریستا Agarista و کالمیا Kalmia را نام برد.

در مناطقی که گیاه خشخاش فراوان است، بعضی از عسل ها حاوی مورفین هستند. اگر شهد به اندازه کافی به عسل تبدیل نشده و میزان آب آن بالا باشد، عسل نیز می تواند در اثر تخمیر سمی شود. گاهی اوقات زنبورها توسط حشره‌کش‌ها و آفت‌کش‌هایی که برای محصولات کشاورزی استفاده می‌شوند مسموم می‌گردند و این مواد شیمیایی می‌توانند عسل تولید شده توسط زنبورها را نیز آلوده کنند.

در حالی که اندازه آفت‌کش‌ها در عسل معمولاً ( بستگی به دفعات و میزان کاربرد دارد ) به اندازه‌ای بالا نیست که تأثیر قابل‌توجهی بر سلامت انسان داشته باشد، اما می‌تواند اثر مخرب بر سلامت زنبورها داشته باشد و اغلب باعث مرگ کل کندوها می گردد.

عسل آلوده و سمی از کجا می آید؟

عسل آلوده و سمی می تواند در سراسر جهان یافت شود. بیش از یک نوع عسل مسموم وجود دارد.  عسل آلوده و سمی احتمالا در نپال و ترکیه بیشتر یافت می شود، جایی که مصرف آن همراه با نوعی رسوم فرهنگی است.

در ترکیه گاهی اوقات از عسل مسموم به صورت تفننی (عسل جنون) یا به عنوان بخشی از طب سنتی استفاده می شود. در نپال، مردم محلی جان خود را به خطر می اندازند تا این عسل با اثرات مسموم کننده اش که در بالای صخره های خطرناک یافت می شود را جمع آوری کنند.

عسل آلوده و سمی

عسل مسموم چگونه تولید می شود؟

عسل مسموم زمانی تولید می شود که زنبورها شهد را از منابعی گیاهی که خود سمی هستند یا توسط انسان مسموم شده اند جمع آوری و از آن عسل بسازند تولید می گردد. همچنین عسلی که از انواع بی ضرر شهد جمع آوری شده است اما محتوای آب را به اندازه کافی کاهش نیافته است، موجب تخمیر عسل در طول زمان می شود.

وقتی زنبورها چنین عسلی را می‌خورند، چه در زمستان و چه در صورت نیاز، مست و منگ می‌شوند، نمی‌توانند حرکات خود را آن طور که باید کنترل کنند و حتی ممکن است نتوانند پرواز کنند.

برخی افراد بعد از جمع آوری عسل آن را تخمیر می کنند. عسل حاوی الکل می تواند توسط زنبورها ساخته شود، یا افراد ممکن است آب و یا مخمر را به عسل برداشت شده اضافه کنند تا نوشیدنی الکلی به نام “مید” تولید کنند.

محبوبیت عسل سمی

محبوبیت عسل سمی به هزاران سال قبل باز می گردد و در بسیاری از فرهنگ ها، کشورها و مناطق جهان هنوز پا برجاست. نوشیدن عسل تخمیر شده و عسل آلوده به سایر ترکیبات سمی که ممکن است شامل نوروتوکسین ها یا مواد توهم زا باشد، مصرف عسل سمی را از نظر فرهنگی در بسیاری از مناطق جهان مهم کرده است. عسل سمی که دارای اثرات توهم زایی است گاهی در مراسم فرهنگی یا مذهبی و همچنین تفریحی استفاده می شود.

گیاهان سمی دوستدار گرده افشان

وقتی زنبورها عسل سمی حاوی گریانوتوکسین تولید می کنند، شهد و گرده ای که جمع آوری می کنند و همچنین عسل برای آنها سمی نبوده فقط برای انسان ها سمی است. بهترین گیاهان سمی برای زنبورهای عسل، گیاهان خانواده Ericaceae، به ویژه رودودندرون ها هستند که شهد و گرده زیادی تولید می کنند.

تولید کننده های معروف عسل سمی

مناطقی که تمایل به تولید عمدی عسل سمی دارند عبارتند از نپال و ترکیه، جایی که انواع مختلف عسل سمی از نظر فرهنگی، مذهبی یا در طب سنتی اهمیت دارند. مردم ترکیه، نپال و بخش‌هایی از چین به مصرف عسل سمی برای تفریح نیز معروف هستند.

تاثیر شهد رودودندرون بر زنبورها

مطالعه ای که توسط باغ گیاه شناسی سلطنتی – کیو، که بر روی اثرات شهد رودودندرون بر زنبورهای مصرف کننده انجام شد. آن ها دریافتند که زنبورهای مخملی (Bombus terrestris)   پس از 30 روز تغذیه از شهد حاوی گرایانوتوکسین در اندازه طبیعی، زنبورها همچنان سر حال بودند.

با این حال، هنگامی که شهد رودودندرون به زنبورهای عسل داده شد، آنها در عرض چند ساعت مردند. با توجه به اینکه زنبورهای عسل  (Apis mellifera) اغلب عسل را از رودودندرون در ترکیه می‌سازند، بسیار شگفت‌آور است.

آزمایش شهد رودودندرون علیه گونه سوم، زنبور معدن (Andrena scotica)، نتایج نشان داد که برای این گونه نیز مضر بوده اما کشنده نیست. در حالی که مرگ و میر را در زنبورهای معدن افزایش نمی دهد، به شدت بر رفتارهای عادی آنها که برای جستجوی غذا مهم است تأثیر می گذارد.  این موارد شامل مدت پرواز و افزایش زمان اختصاص یافته برای نظافت و همچنین نشان دادن سایر رفتارهای ارتباطی در اثر مسمومیت بود.

اگر عسل سمی بخورید چه اتفاقی می افتد؟

علیرغم اینکه عسل سمی باعث طیف گسترده ای از علائم می شود، مرگ در اثر مصرف هر نوع عسل سمی بسیار نادر است. عسل حاوی گرایانوتوکسین توسط زنبورهایی تولید می شود که شهد و گرده گیاهان خانواده اریکاسه Ericaceae را جمع آوری می کنند و از آنجایی که رودودندرون ها نوعی از اریکاسه هستند، زمانی که افراد با این نوع عسل مسموم می شوند، گاهی اوقات به آن “مسمومیت رودودندرون” می گویند.

خوردن عسل حاوی گریانوتوکسین می تواند عوارض جانبی از جمله تهوع، استفراغ، از دست دادن هوشیاری، تشنج، افت فشار خون، سرگیجه، تاری دید، آریتمی قلبی و غیره ایجاد کند. با وجود فهرست طولانی عوارض جانبی، خوردن عسل سمی به ندرت منجر به مرگ می شود و اغلب به صورت تفریحی یا به عنوان یک داروی سنتی مصرف می گردد.

در نپال بسیاری از قبایل دو بار در روز عسل سمی می خورند.  طبق گفته هایشان یک قاشق چای خوری در صبح که به آنها انرژی برای روز و یک قاشق چای خوری قبل از رفتن به رختخواب برای خواب بهتر می دهد. در ترکیه، بیشتر برای درمان فشار خون بالا استفاده می شود، اما مصرف کنندگان نباید بیش از 2 قاشق غذاخوری در 24 ساعت مصرف کنند. (هرگز توصیه نمی شود)

عسل الوده و سمی

Koca, I., & Koca, A. F. (2007). Poisoning by mad honey: a brief review. Food and Chemical Toxicology, 45(8), 1315-1318

https://doi.org/10.1016/j.fct.2007.04.006

Onat, F. Y., Yegen, B. C., Lawrence, R., Oktay, A., & Oklay, S. (1991). Mad honey poisoning in man and rat. Reviews on Environmental Health, 9(1), 3-10

https://doi.org/10.1515/REVEH.1991.9.1.3

Gunduz, A., Turedi, S., Uzun, H., & Topbas, M. (2006). Mad honey poisoning. The American journal of emergency medicine, 24(5), 595-598

https://doi.org/10.1016/j.ajem.2006.01.022

دیدگاهتان را بنویسید